Futbolcuların Piyasa Değerleri - Kime ve Neye Göre?

Son senelerde endüstriyel futbol terimini çok duyar olduk. Milyon hatta milyar eurolar havalarda uçuşmaya başladı. Spor haber bültenlerinde ekonomi bülteni gibi piyasa değerlerinden bahsedilir oldu. Futbolcuların da piyasa değerleri belirlenmeye başlandı. Astronomik değerler ödeniyor bonservis bedelleri için. Rus doğal gaz parası, sonrasında Arap petrol parası derken futbolculara ödenen paralar iyice arttı. Kimileri haklı görebilir bu miktarları, kimileri de abartılı bulabilir.

Bir futbolcunun değerini performansı kadar pazarlanabilir olması da etkiliyor. Park Ji Sung gibi bir oyuncunun senelerce Manchester United'da kalması iyi ve çalışkan bir futbolcu olması kadar kulübün uzakdoğu pazarında aktif olabilmesi için bir araçtı. Park Ji Sung'dan sonra Kagawa da ayni projenin bir parçasıydı. 

Cristiano Ronaldo, Gareth Bale, Suarez, James Rodriguez gibi futbolculara ödenen bonservis bedellerinden sonra şu sıralarda Bale'in Manchester United'a 150 milyon, Messi'nin Chelsea'ye 250 milyon euro bedelle transfer olacakları konuşuluyor. Bu rakamların yanında da çeşitli kuruluşlar futbolcuların piyasa değerlerini açıklıyor. Peki bu değerleri neye göre hesaplıyorlar?

Futbolcu Piyasa Değerleri Nasıl Hesaplanıyor?

CIES isimli bir kurulus tarafından bu ayin ilk günlerinde beş buyuk ligde (İngiltere Premier League, İspanya La Liga, Almanya Bundesliga İtalya Serie A, Fransa Ligue 1) forma giyen oyuncuların piyasa değerlerini yayımladı. 

Bu kuruluş, oyuncuların piyasa değerlerini belirleyebilmek için 2009'dan beri beş buyuk ligde bir ücret karşılığı transfer olan 1500'un üzerinde futbolcuyu analiz etmiş. Bu analiz sonucunda bir oyuncunun piyasa değerini etkileyen 6 önemli kategori belirlemişler:

1. Futbolcunun yasi
2. Pozisyonu
3. Kontratı
4. Oynadığı lig
5. Performansı
6. Maç sonuçları

Buldukları sonuçlardan önce biraz da Transfermarkt'tan bahsedelim. Son 5-6 senedir baya popüler bu website. Hatta gazetelerimiz bir ara bu siteye referans vermeden haber yapamaz olmuştu. 
Futbolcuların değerlerini nasıl değerlendiklerini kendilerinden başka bilen var midir emin değilim. Bu yazıyı yazmaya karar verdikten sonra biraz araştırdım; ama net bir bilgiye ulaşamadım. Ulaşabildiğim en iyi bilgi kaynağı ABD'de California, Berkeley Üniversitesi'nin istatistik bölümünde yapılan bir araştırmaydı. 

Doğrusal modelleme teknikleri kullanarak futbolcuların piyasa değerlerinin belirlenmesi üzerine yapılan bir çalışmada Transfermarkt hakkında bazı bilgiler var. Araştırmada yazılanlara göre; Transfermarkt, futbolcuların piyasa değerini belirlerken futbolcular hakkında kaydını tuttuğu verilerin analizinin yanında uzman görüşlerini de kullanıyor. Bu değerler basit algoritmalar uygulayarak değil, birçok faktör göz önüne alınarak 
elde ediliyor. 

İşte En Değerli Oyuncular!

CIES ve Transfermarkt'a göre en değerli oyuncuların değerleri böyle. Listeye Mesut Özil ve Arda Turan'ı da ekledim. CIES'in yayınladığı tam listeye buradan ulaşabilirsiniz.

CIES ve Transfermakt'a göre bazı futbolcuların piyasa değerleri

Listeyi inceleyenlerin her iki tarafın açıkladığı değerlerde katılmadıkları olacaktır; ama gerçekleşen transferler ve çıkan haberleri düşününce CIES'in açıkladığı değerler daha makul gibi.

Beş büyük ligden listeye dahil edilmemiş ve değerini merak ettiğiniz futbolcular varsa, bu linki kullanıp oyuncunun bazı bilgilerini girerek öğrenebilirsiniz.